EVLİLİK NEDİR?

Evlilik nedir, evlilik nasıl kurulur, hukuken evlilik nasıl gerçekleşir gibi sorular tarafımıza çok sık gelmektedir.

               

Birbirleriyle evlenmek isteyen kadın ve erkeğin, iradelerini açık bir şeklide kanunla belirlenen kişiler önünde beyanlarını dile getirmesi ile kurulan bir birlikteliktir.

Evlilik, sadece kadın ve erkek arasında olabilir. Nitekim Medeni Kanun’da evlilik hep kadın ve erkek olarak birlikteliğe atıfta bulunarak yapılmıştır. Örneğin evlilik başvurusunu düzenleyen Medeni Kanun madde 134, başvuru aşamasında daha ilk adımda, erkek ve kadının beraber başvurmasını öngörmüştür. Bu nedenle, eşcinsel bir evlilik, hukuken tanınmamaktadır. Her ne kadar şu an dünyadaki bazı hukuk sistemlerinde eşcinsel evliliklere izin verildiği görülmekte ise de, ülkemizdeki pozitif hukuk sistemi buna izin vermemektedir. 

Evlilik için sadece kanunda zorunlu olarak öngörülen kişi karşısında gerçekleştirilme şekil şartı zorunluluğu vardır. Örneğin il ve ilçelerde belediye başkanı adına nikah kıymaya yetkili memur, köylerde muhtar gibi.... Bu nedenle düğün, evlilik birlikteliğinin gerçekleşmesi için zorunlu bir husus değildir. Düğünde takılan ziynet eşyaları hakkında hukukumuzda bir çok içtihat bulunmasının sebebi, düğünün bir şekil şartı olduğu anlamına gelmemektedir.

Evlilik, tarafların birbirleri ile evlenme iradelerini yetkili memur önünde açıklamaları ile kurulur. Zira uygulamada belediyeler yapılan başvuruları inceleyip, bir engel bulunmadığını tespit ettikten sonra nikah merasimi düzenlemektedirler. İşte belediye memuru önünde memurun sorduğu "hiçbir baskı altında kalmadan x şahısla evlenmeyi kabul ediyor musunuz" şeklindeki soruya her iki taraf da "evet" dedikten sonra evlilik gerçekleşmiş sayılır. Daha sonra nikah defterini imzalamak, bir "geçerlilik" değil "ispat" şartıdır. Bu nedenle, taraflardan biri belediye memurunun evlenme ile ilgili iradeyi belirleyen sorusuna olumlu cevap verdikten sonra ve fakat nikah defterini imzalamadan ölse, nikah hukuka uygun gerçekleşmiş olduğundan, sağ kalan eş, nikah defterini imzalamadan ölen eşe mirasçı olur. 

11.05.2023 tarihinde yayınlandı.